AİB sədri: “Bu, vətəndaşlara qarşı böhtandır və hökuməti belə neqativ halların aradan qaldırılması üçün ciddi addımlar atmağa çağırırıq”
Heç kimə sirr deyil ki, Azərbaycanda kommunal sektorunda çoxlu problemlər var. Ən çox şikayətlər isə “Azəriqaz” İstehsalat Birliyinin (İB) fəaliyyəti ilə bağlı daxil olur.
Sizə diqqətəlayiq bir nümunə verim. Qonşum fərdi ev alıb və orada quraşdırılan qaz sayğacını öz adına rəsmiləşdirmək istəyib. Bunun üçün “Azəriqaz”ın əməkdaşlarının sayğaca baxış keçirməsi və inventar aktı tərtib etməsi zəruridir.
Əvvəlcə “Azəriqaz”ın yerli şöbəsinə zəng etdi. İki ay keçdi. Bundan sonra o, “Azəriqaz”ın yerli nəzarətçisi ilə əlaqə saxlasa da, heç kim gəlmədi. 6 aydan sonra “Azəriqaz”ın “qaynar xətt”inə zəng vursa da, cəhdləri nəticəsiz qaldı. Hazırda isə onun “Azəriqaz”a müraciətindən bir ilə yaxın vaxt keçsə də, əməkdaşlarından heç biri onlara tapşırılan işi görməyə hazır deyil.
Təkcə bu misal “Azəriqaz” İB-nin fəaliyyəti haqqında təsəvvür formalaşdırmağa kifayət edir. Nəzarətçi əvvəlcə qaz sayğacının inventarlaşdırılması ilə bağlı akt tərtib etməyin onun səlahiyyətində olduğunu deyir, sonra isə bunun müvafiq komissiya tərəfindən həll edilməli olduğunu iddia edir. “Qaynar xətt”ə zəng etmək də kömək etmir. Vətəndaş eşidilməsi üçün nə etməlidir?
Digər tərəfdən, başqa məqamlarda “Azəriqaz” vətəndaşların iştirakı olmadan öz “məxfi” əməllərini tez həll edir. Belə ki, AYNA-nın redaksiyasına Abşeron rayonu Saray kənd sakini Röyal Mustafayev “Azəriqaz” İB-dən şikayət ərizəsi ilə müraciət edib.
Bu il fevralın 27-də “Azəriqaz” işçiləri onun xəbəri və iştirakı olmadan akt tərtib ediblər. Baxmayaraq ki, aktda onun sənəd tərtib edilərkən orada olduğu qeyd olunub. Akt qaz sayğacında zədələnmə-deşik aşkarlanması əsasında tərtib edilib.
Bundan əvvəl 17 noyabr 2022-ci il tarixdə Röyal Mustafayevin müraciəti əsasında, istehlak etdiyi qazın təzyiqi aşağı olduğundan onun adına qaz sayğacı dəyişdirilib. Mustafayevin sözlərinə görə, qaz sayğacının dəyişdirilməsi zamanı ona vizual baxış keçirilib və heç bir qüsur aşkar edilməyib. Və bunun əsasında qaz sayğacının yenisi ilə dəyişdirilməsi ilə bağlı akt tərtib edilib. Amma bir neçə ay keçdikdən sonra, nədənsə, aktda dəyişdirilən qaz sayğacında deşik aşkarlandığına dair rəy peyda olub.
“Sayğac dəyişdirilən andan, yəni ötən ilin noyabrından bu ilin iyul ayına kimi “Azəriqaz”dan heç kim mənə belə bir vəziyyətin yaranması barədə məlumat verməyib. İstehlak olunan qazın pulunu ödəyəndə bildim ki, qəbzdə göstərildiyi kimi 16 manat əvəzinə 37 manat ödəməliyəm. Bununla bağlı iyulun 3-də “Azəriqaz”ın “qaynar xətt”inə zəng vurub bu barədə soruşdum. Danışıq zamanı məlum oldu ki, “Azəriqaz” mənə 1550 manat cərimə kəsib”, - deyə vətəndaş bildirib.
Bu məsələni tam başa düşmək üçün o, “Azəriqaz”ın Xırdalan şöbəsinə yollanıb: “Orada mənə dedilər ki, köhnə qaz sayğacımda nasazlıq aşkarlanıb və bu səbəbdən 1550 manat cərimə olunmuşam. Sonra “Azəriqaz” işçilərindən soruşdum ki, onlar məni məhkəmə qərarı olmadan, ikinci aktın hazırlanmasında şəxsən iştirak etmədən, hətta bu barədə xəbərdar etmədən necə cərimə ediblər? Cavabında mənə dedilər ki, daxili prosedurlar çərçivəsində komissiya yaradılıb və o, mənim barəmdə cərimə tətbiq edilməsi ilə bağlı akt tərtib edib. Mən etiraz etməyə başlayanda ki, onların məhkəmə qərarı olmadan məni cərimələmək hüququ yoxdur, tez bir zamanda işimi sentyabrın 19-na təyin edilmiş məhkəməyə göndərdilər”.
Bu vəziyyəti AYNA-ya şərh edən Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) sədri Eyyub Hüseynov belə halların kifayət qədər tez-tez baş verdiyini qeyd edib: “Bu vəziyyət Çarli Çaplinin “Balaca” filmini xatırladır. Bu filmdə balaca Con şüşələri sındırır və təsadüfən yaxınlıqda olan şüşəçi yeni şüşələr qoyur. Yəni şüşənin ehtiyacı olanını sındırır. İstehlakçı qaz sayğacının işinə niyə mane olsun ki, bundan sonra da cərimələnsin? Belə hallar eyni strukturun qaz təchizatı və qaz sayğaclarının işinə nəzarət ilə məşğul olduğu zaman yaranır. Belə neqativ halların qarşısını almaq üçün qaz sayğaclarının işinə ayrıca nəzarət edən başqa bir struktur yaratmaq lazımdır”.
“Bu ilin avqust ayında Metrologiya İnstitutu ilə “Azəriqaz” İstehsalat Birliyi arasında memorandum imzalanıb və buna əsasən Metrologiya İnstitutunda qaz sayğaclarının sınaqdan keçirilməsi nəzərdə tutulub. Bu prosesdə Azad İstehlakçılar Birliyini bir nüans narahat edir - abonentlərin dəyişdirilmiş qaz sayğacları “Azəriqaz”ın işçilərində qalır. Yəni onlar bu sayğaclarla istədiklərini edə bilərlər. Sonra isə sayğaclar Metrologiya İnstitutuna göndəriləcək. Yəni bu, vəziyyətdən çıxış yolu deyil. Biz buna etiraz edirik və dövlətdən belə şərait yaradılmasını istəyirik ki, abonentlərdən sayğaclar yığışdırıldıqda cihaz möhürlənib birbaşa Metrologiya İnstitutuna göndərilsin”, - deyə müsahibimiz söyləbib.
AİB sədri əmindir ki, bu prosesdə tam şəffaflığı təmin etmək və istehlakçının şəxsi iştirakını təmin etmək lazımdır: “Memoranduma əsasən, bu prosesə gələn ilin yanvarından başlanılması planlaşdırılır. Bu arada, bu sahədə ciddi qanun pozuntuları baş verməkdə davam edir. Azad İstehlakçılar Birliyinə “Azəriqaz” ilə bağlı daxil olan şikayətlər bu qurumun müvafiq şöbəsinə göndərilir. Və bütün bu illər ərzində abonentlərin xeyrinə şikayətlərə baxılmayıb. İşlər məhkəmələrə göndərilir və orada “Azəriqaz” İstehsalat Birliyi hansısa sənədlər təqdim edir”.
“Axı, hələ də hər şey “Azəriqaz”ın əlindədir. Neçə illərdir Azad İstehlakçılar Birliyi bu halqanı qıra bilmir. “Azəriqaz” inhisarçı qurumdur, laboratoriyası var, sayğacları özləri yoxlayırlar, necə hərəkət edəcəklərini özləri qərar verirlər. Şəxsən mən hesab edirəm ki, “Azəriqaz” abonentləri əksər hallarda qaz sayğaclarının işinə mane olmur və belə hallar vətəndaşlara qarşı böhtandır. Konkret olaraq qeyd etdiyiniz işlə bağlı deyim ki, ötən gün Gəncədən mənə də eyni müraciət gəlib. Belə neqativ hallara son qoymaq lazımdır. Azad İstehlakçılar Birliyi “Azəriqaz”ın bu cür hərəkətlərini pisləyir və hökuməti bu neqativ halların aradan qaldırılması üçün ciddi addımlar atmağa çağırır”, - deyə Hüseynov vurğulayıb.
Mustafayevin məsələsində də gördüyümüz kimi, “Azəriqaz” İB işçiləri özləri alternativ struktur cəlb etmədən bu kimi məsələləri öz xeyirlərinə həll etməklə əhali arasında narazılıq yaradırlar. Və Azad İstehlakçılar Birliyi sədrinin də haqlı olaraq qeyd etdiyi kimi, bütün sənədləşmə və laboratoriya “Azəriqaz”ın əlindədir ki, bu da abonentlərin iddialarını sübuta yetirmələrini çətinləşdirir.
Amma Röyal Mustafayev məhkəmənin ədalətli qərar çıxara biləcəyinə inanır. Belə ki, sentyabrın 19-da Abşeron Rayon Məhkəməsində hakim Habil Əhmədovun sədrliyi ilə məhkəmə iclası təyin edilib və narazı vətəndaş ümid edir ki, məhkəmə onun “Azəriqaz”la iddiasına aydınlıq gətirəcək, ədalətli qərar verəcək.
Aydın Gəray