“Axı Putin Donetsk və Luqansk vilayətlərinin inzibati sərhədlərinə çatmağı hədəfləyib..."
“Ukrayna sərhədlərinə yaxın “yarım milyonluq” Rusiya ordusu formasında təhlükə yaratmağın başqa məqsədi var. Rusiyadan gələn bu təhdidlər sülh danışıqları üçün zəmin yaratmaq üçün atılan addımlardan birinə bənzəyir”
Rusiyanın səfərbərliyinin davam etdirilməsi və onların Ukraynaya ehtimal edilən yeni hücumu ilə bağlı söhbətlər səngimir. UNIAN mütəxəssislərlə Rusiyanın yeni hücumlar üçün hansı hansı variantları müzakirə etdiyini və mümkün ssenarilərin hər birinin nə dərəcədə real olduğunu araşdırıb. AYNA sözügedən araşdırmanı istinadla təqdim edir:
2022-ci il fevralın 24-dən sonra təxminən bir il ərzində Rusiya Ukraynada qarşıya qoyduğu məqsədlərin əksəriyyətinə nail ola bilmədi. Bir tərəfdən ona görə ki, əvvəldən bu məqsədlər – demilitarizasiya və denazifikasiya absurd idi. Digər tərəfdən, ona görə ki, "dünyanın ikinci ordusu" ukraynalılardan kifayət qədər qorxurlar. O qədər qorxurlar ki, rus təbliğatçıları ruslara qoşunlarının NATO muzdluları ilə döyüşdüyünü, “yırtıcı Qərb”in Rusiya Federasiyası ərazisinə soxulmasının qarşısını almaq üçün “xüsusi hərbi əməliyyata” başlanıldığını, Moskvada Kremli qorumaq üçün zenit müdafiə sistemləri quraşdırıldığını bildirirlər və “müqəddəs müharibə” üçün “səfərbərliyə sevinclə gedən Rusiya cəmiyyəti”nin “yeni Hitlerin” onların prezidenti olduğunu görməməyə səsləyirlər.
Bütün bunlar Rusiyanın Ukraynaya qarşı növbəti təcavüzündən əl çəkməməsi deməkdir. NATO Hərbi Komitəsinin sədri, admiral Rob Bauerin sözlərinə görə, rusların strateji məqsədləri dəyişməyib və “rusların yəqin ki, yeni hücuma keçmək hazırlığı səbəbi də budur”.
Milli Strateji Araşdırmalar İnstitutunun baş məsləhətçisi, analitik Mykola Beleskovun fikrincə, Rusiyanı yeni hücum cəhdinə bir neçə amil sövq edir: “Strateji baxımdan problem ondadır ki, düşmənimizin rəhbərliyi heç vaxt müvafiq məhdudiyyətləri bilərək öz qüvvələrini ayıq-sayıq qiymətləndirməyi, mövcud potensiala və döyüş əməliyyatları aparmaq qabiliyyətinə mütənasib vəzifələr qoymağı öyrənməyib. Əgər vəziyyət əksinə olsaydı, onda moskvalılar Ukrayna qüvvələrini tükəndirməyə çalışaraq strateji müdafiəyə keçməli idilər. Lakin düşmənimizin rəhbərliyi vəziyyəti strateji cəhətdən obyektiv qiymətləndirmək iqtidarında deyil. Üstəlik, Baxmut ətrafında yerli uğurlar Moskvanın hərbi-siyasi rəhbərliyini inandıra bilər ki, ən yüksək səviyyələrində daha kütləvi öhdəliklə vəzifələri həll etməyə imkan verəcək yeni taktika tapılıb”.
“Amma reallıqdan strateji və taktiki təcridlə yanaşı, Kreml aktiv fəaliyyətə əl atmalıdır. Çünki birincisi, Qərbdən Ukraynaya vəd edilmiş ağır silahların tədarükü başlayacaq. Bu, 2023-cü ilin ikinci rübündə Kremli qabaqcadan hərəkətə keçməyə məcbur edir. Ukrayna müvafiq texnikanı mənimsəyənə qədər hərəkətə keçmək istəyirlər”, analitik qeyd edib.
İkincisi isə politoloq vurğulayıb ki, ABŞ və müttəfiqlərinin son addımları, nəhayət, uzun oyun oynamağa hazır olduqlarını göstərir: “Başqa sözlə, strateji baxımdan, vaxt Moskvaya qarşı qarşıdurmanın hərbi müstəvisində oynamağa başlayır. Kompleksdə bütün bunlar həlledici addımlara sövq edir, halbuki hansısa imkan pəncərəsi hələ də açıqdır".
Ekspert qeyd edib ki, nəzərə alsaq ki, Ukrayna öz axmaq məntiqi ilə yaşayan bir ölkə ilə qarşılaıb, o zaman hərbi əməliyyatların mahiyyətini, hadisələrin necə cərəyan edəcəyini və əsas zərbənin hansı istiqamətə yönələ biləcəyini dəqiq proqnozlaşdırmaq çətindir: “Ehtimal edilən yeni hücumun şərtləri fərqli adlandırıldı: gah yanvar-fevralın sonu, yaz, gah sonrakı altı ay deyildi. Amma deyəsən, bu, Kremldə kifayət qədər güc topladığını düşünəndə baş verəcək”.
Xatırladaq ki, Ukrayna Prezidenti Zelenskinin sözlərinə görə, Rusiya Federasiyasının yeni hücumu istənilən istiqamətdə ola bilər. "Hücum istənilən tərəfdən gələ bilər. Cənubda da ola bilər, şərqdə də ola bilər. Axı Putin Donetsk və Luqansk vilayətlərinin inzibati sərhədlərinə çatmağı hədəfləyib...".
Bu baxımdan, ekspert deyir ki, xüsusən də Kiyevə hücumu təkrarlamaq istəyini istisna etmək olmaz: “Ən azından Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı Valeri Zalujnıy belə bir ehtimal irəli sürüb. Hazırda Ukrayna kəşfiyyatının fikrincə, şimaldan gələn təhlükə minimal olsa da, oradan hücum ehtimalı tamamilə rədd edilməməlidir”.
Bir neçə gün əvvəl hərbi analitik Tom Kuper öz məqaləsində qeyd edib ki, informasiya məkanında səs-küylə danışılan “Böyük hücum” artıq “böyük sürətlə” gedir: “Bu, sadəcə olaraq, bütün qüvvələrin və vasitələrin toplandığı əməliyyat növü deyil. "Tək yumruq" və cəbhə xəttinin bir nöqtəsinə yönəldilmədir".
Ekspert əmindir ki, Ukrayna müdafiə qüvvələrinin təhdidləri ruslara çoxlu qoşun toplamaq və cəbhənin müvafiq hissəsinə hücum etmək imkanı vermir: “Çünki qüvvələrin əhəmiyyətli konsentrasiyası “şok yumruğu” yaratmaq üçün dərhal Ukraynanın uzun mənzilli artilleriyası üçün əla hədəfə çevriləcəkdi. Beləliklə, Rusiya hazırda dağılmalı və öz resurslarını gizlətməlidir. Bu isə o deməkdir ki, Rusiya indi bir böyük deyil, bir neçə kiçik hücum təşkil edir.
Kuper qeyd edib ki, “ən azı, gözləniləndən daha kiçikdir” və iddia edir ki, bu, son vaxtlar Vuqledar bölgəsində müşahidə oluna bilən Rusiya əməliyyatının yeni növüdür.
Bundan əlavə, görünməmiş bir qüvvə ilə düşmən Baxmut istiqamətində irəliləməyə çalışır. Həmçinin “Financial Times”ın məlumatına görə, Rusiya ordusu hazırda Kremennaya və Liman bölgələrində “genişmiqyaslı hücum” (ən azı bütün Donbasın işğalı üçün) üçün qüvvələr cəmləşdirir. Donetsk vilayətinin cənubunda isə qüvvələrin yığılması müşahidə olunur - Mariupol ətrafındakı yaşayış məntəqələrinə əlavə qüvvələr köçürülür...
Politoloq Maksım Rozumnı Ukrayna sərhədlərinə yaxın “yarım milyonluq” Rusiya ordusu formasında təhlükə yaratmağın başqa məqsədinin olduğuna diqqət çəkir: “Rusiyadan gələn bu təhdidlər sülh danışıqları üçün zəmin yaratmaq üçün atılan addımlardan birinə bənzəyir”.
Lakin Qərb belə bir təhlükəyə birmənalı cavab verir: Ukrayna bu axını da məhv etmək üçün silah alacaq. Əgər Putin Ukrayna müdafiə qüvvələri əks-hücum əməliyyatına başlamazdan əvvəl Ukraynanın cənubundan çəkilməyə razılaşarsa, o zaman vəziyyət dəyişə bilər. Hələlik bu, çətin görünsə də, əslində bu, Kreml üçün yeganə mümkün variantdır”, politoloq vurğulayıb.
Ancaq Ukrayna qüvvələrinin də müdafiədə tükənməsinə baxmayaraq, Rusiyanın axtardığı möhlət Ukraynaya ancaq ziyan vuracaq. Bizim artıq “Minsk-1” və “Minsk-2” “razılaşmalarımız” olub, ona görə də rus sözünün qiymətini yaxşı bilirik. İstənilən uzunmüddətli “atəşkəs” nəinki Kremlə artıq Ukraynadan zəbt etdiyi ərazilərdə möhkəmlənməyə imkan verəcək, həm də gözlənilməyən bir zamanda yenidən zərbə endirmək üçün fasilədən öz qüvvələrini toplamaq üçün istifadə etməyə imkan verəcək.
Müəllif: Turan Abdulla