Bu gün çağdaş Azərbycan poeziyasının öndə gedən ismlərindən olan Aqşin Yeniseyin doğum günüdür. 40 yaşını qeyd edən şairi təbrik edir və onun oxucular tərəfindən ən çox sevilən şeirlərindən bir neçəsini təqdim edirik.
Axşamçağı
Sənə məktub yazıram
Yazıram ki,
bağışla...
Burda hava pis keçir
Ara vermir yağışlar
Tək yatıb tək durmaqdan
Bezdirmişəm otağı
Bilirsən...
pinti olur
Yalqızların yatağı
Yalqızlar az yuyunur
Gəlir yalqızlardan iy
Çayları soyuq olur
Yeməkləri alaçiy
Çirkli ayaqqabılar...
Dibi yanmış qazança...
Bir qırıq da ümid var
...qayıdacaq haçansa...
Yalqız sabaha baxmır
Arzulayır keçmişi
Çox miskin mənzərədir
Ev yığışdıran kişi
Hələ bunun gecələr
içib ağlamağı var,
saçın daramamağı
saqqal saxlamağı var
Üstəgəl pəncərədən
Gözünü yola dikmək
Gəlməyini gözləmək
Qadın həsrəti çəkmək
Dərd ağır, hava da pis
Ara vermir yağışlar
Sənə məktub yazıram
Yazıram ki,
Bağışla...
Kənd
çaylar axar ağacların içindən, içindən,
quruyarlar budaqlar öz ucundan, ucundan,
quşlar qorxar buludların köçündən, köçündən,
şimşək çaxar göydən qaçar yağışlar, yağışlar.
doluşar ot tayasına sərçələr, sərçələr,
sərçələr ot tayasında gecələr, gecələr,
yorğun sürü axşam kəndə gec gələr, gec gələr,
gün batınca kəndə enər yoxuşlar, yoxuşlar.
gövşəyərək köks ötürər inəklər, inəklər.
boylu gəlin yuyub sərər köynəklər, köynəklər,
süfrə üstə pıçıldaşar bəbəklər, bəbəklər.
sükut çökər, fikrə gedər baxışlar, baxışlar.
səhər günəş qonşu kənddən ucalar, ucalar,
oyanmamış hələ həyət bacalar, bacalar,
sübhdən qalxıb namaz qılar qocalar, qocalar,
diz çökərlər, allah bizi bağışla, bağışla.
Buludxan.
Arvadı, atı, iti, bir də çomağı vardı
Təpənin üstə qalxar, çomağına söykənər, yamacdakı ot basmış
Qəbirlərə baxardı
Buludxan.
əvvəl arvadı öldü
sonra at
sonra da it.
Həyatda söykənəsi bircə çomağı qaldı
Buludxanın.
Ağlamadı yuyulsun, çirkləndi kir oldu gözləri
O qədər bir yerə zilləndi birləşdi, bir oldu gözləri
Təpənin üstündcə lal-dinməz kor oldu gözləri
Dünya daha görünmədi
Buludxana.
Nə su içdi, nə ağzına tikə qoydu
Yeməsə də, içməsə də
Kimi ona su apardı, kimi ona kökə qoydu
Buludxanın acığına Buludxan bu kökə qoydu
Buludxanı.
Hərdən ölü zənn etdilər, gedib gördülər diridi
Təpə üstə bir çomaqdı, bir sümükdü, bir dəridi
Kişi dönüb ana oldu
Nə qədər dərd yuxuladı, nə qədər ağrı kiridi
Buludxanda.
Bir gecə şimşəklər çaxdı, göy gurladı
Və sel basdı bütün kəndi.
Gəldilər ki, aparsınlar, bircə kəlmə “gedin” dedi.
O gecə təpənin üstə
Ölümlər xacalat çəkdi, Əzrayıllar üzr istədi
Buludxandan.
Gedək,içək
Bu sevgim də daşa dəydi
Bəxtəvər daşın başına.
Qarımış göy üzü kimi
Asta-asta qar yağıram
sağ əlim qışın başına.
Daha dostlar da qocalıb
Mənim Parisim dağılıb
Bütün səfillər yığılıb
Yenə Qavroşun başına.
Bəs o kimdi göydən baxdı
Baxdı...baxdı... yoxa çıxdı.
Bir şimşək də güllə çaxdı
Yağan yağışın başına.
Bu sevgim də daşa dəydi
Daş düşsün daşın başına!
Sevgi ən axırda ölür
Yəqin sən də gedəcəksən
Hamının getdiyi yerə.
Mən öz yerimə sadiqəm,
Necə ki, sadiq olurlar,
Ağaclar bitdiyi yerə.
…uzun ömür, can sağlığı.
Bağışla bu uşaqlığı.
Ayrılmaqçün gəl görüşə
Sevginin itdiyi yerə.
Koram, gözüm əllərimdi
…ümidlərdən tuta-tuta,
Arxanca gəlib çıxmışam
Məni tərk etdiyin yerə -
Hamının getdiyi yerə.
Başsağlığısız
Atam öldü…
Heç bir saat dayanmadı,
Heç bir lampa sönmədi,
Heç bir ad əksilmədi,
Heç bir quyu qurumadı,
Heç bir nərdivan aşağı enmədi,
heç bir pul məni sevmədi,
heç bir yol geri dönmədi,
heç bir ümid onunla ölmədi…
Çox üzgünəm,
Düzü, heç birindən bunu gözləməzdim…
Şəkil
Evdə təkəm,
şəkilinə baxıram
Zəng eləyir arvadımın xalası…
Yağış yağır çəkdirdiyin şəkildə
Bir it də var,
arsız həyət tulası
Yağış yağır çəkdirdiyin şəkildə
Hətta bir az külək əsir, sazaqlı
Sol yanında hüznlü bir uzaq var
Şəkillərdə yaxşı düşür uzaqlıq
Bir kişi də keçir arxa tərəfdən
Heç baxmırsan,
gözün elə məndədir
Həyata bax, necə gözəl yalandı
Gecə keçir,
ömür qalır,
gün gedir
O kişidən mənim gözüm su içmir
O kişini tanımırıq sən, ya mən.
O kişini evdən qova bilmirəm
Neçə ildir, bizdə qalır şəkilnən
Gecə hərdən hürür həyət tulası
- Ay it! Ay it!
Çımxırıram şəkilə
Bu şəkildə özündən də gözəlsən
Necə edim bu şəkilə çəkiləm?
Bir uşaq da bərk-bərk tutub əlindən
Sağın uşaq,
sol tərəfin uzaqlıq
Mən bilirəm,
şəkillərə çəkilib
Qocalıqdan daldalanır uşaqlıq
Bilirəm ki, yorulmusan şəkildə
Necə alım əlindəki səbəti
Necə öpüm yanındakı uşağı
Necə qovum
o kişini, o iti
Necə qovum,
kişi bəlkə ərindir
Uşaq sizin,
it də evin tulası
Evdə təkəm,
şəkilinə baxıram
Zəng eləyir arvadımın xalası.
kulis.az
Axşamçağı
Sənə məktub yazıram
Yazıram ki,
bağışla...
Burda hava pis keçir
Ara vermir yağışlar
Tək yatıb tək durmaqdan
Bezdirmişəm otağı
Bilirsən...
pinti olur
Yalqızların yatağı
Yalqızlar az yuyunur
Gəlir yalqızlardan iy
Çayları soyuq olur
Yeməkləri alaçiy
Çirkli ayaqqabılar...
Dibi yanmış qazança...
Bir qırıq da ümid var
...qayıdacaq haçansa...
Yalqız sabaha baxmır
Arzulayır keçmişi
Çox miskin mənzərədir
Ev yığışdıran kişi
Hələ bunun gecələr
içib ağlamağı var,
saçın daramamağı
saqqal saxlamağı var
Üstəgəl pəncərədən
Gözünü yola dikmək
Gəlməyini gözləmək
Qadın həsrəti çəkmək
Dərd ağır, hava da pis
Ara vermir yağışlar
Sənə məktub yazıram
Yazıram ki,
Bağışla...
Kənd
çaylar axar ağacların içindən, içindən,
quruyarlar budaqlar öz ucundan, ucundan,
quşlar qorxar buludların köçündən, köçündən,
şimşək çaxar göydən qaçar yağışlar, yağışlar.
doluşar ot tayasına sərçələr, sərçələr,
sərçələr ot tayasında gecələr, gecələr,
yorğun sürü axşam kəndə gec gələr, gec gələr,
gün batınca kəndə enər yoxuşlar, yoxuşlar.
gövşəyərək köks ötürər inəklər, inəklər.
boylu gəlin yuyub sərər köynəklər, köynəklər,
süfrə üstə pıçıldaşar bəbəklər, bəbəklər.
sükut çökər, fikrə gedər baxışlar, baxışlar.
səhər günəş qonşu kənddən ucalar, ucalar,
oyanmamış hələ həyət bacalar, bacalar,
sübhdən qalxıb namaz qılar qocalar, qocalar,
diz çökərlər, allah bizi bağışla, bağışla.
Buludxan.
Arvadı, atı, iti, bir də çomağı vardı
Təpənin üstə qalxar, çomağına söykənər, yamacdakı ot basmış
Qəbirlərə baxardı
Buludxan.
əvvəl arvadı öldü
sonra at
sonra da it.
Həyatda söykənəsi bircə çomağı qaldı
Buludxanın.
Ağlamadı yuyulsun, çirkləndi kir oldu gözləri
O qədər bir yerə zilləndi birləşdi, bir oldu gözləri
Təpənin üstündcə lal-dinməz kor oldu gözləri
Dünya daha görünmədi
Buludxana.
Nə su içdi, nə ağzına tikə qoydu
Yeməsə də, içməsə də
Kimi ona su apardı, kimi ona kökə qoydu
Buludxanın acığına Buludxan bu kökə qoydu
Buludxanı.
Hərdən ölü zənn etdilər, gedib gördülər diridi
Təpə üstə bir çomaqdı, bir sümükdü, bir dəridi
Kişi dönüb ana oldu
Nə qədər dərd yuxuladı, nə qədər ağrı kiridi
Buludxanda.
Bir gecə şimşəklər çaxdı, göy gurladı
Və sel basdı bütün kəndi.
Gəldilər ki, aparsınlar, bircə kəlmə “gedin” dedi.
O gecə təpənin üstə
Ölümlər xacalat çəkdi, Əzrayıllar üzr istədi
Buludxandan.
Gedək,içək
Bu sevgim də daşa dəydi
Bəxtəvər daşın başına.
Qarımış göy üzü kimi
Asta-asta qar yağıram
sağ əlim qışın başına.
Daha dostlar da qocalıb
Mənim Parisim dağılıb
Bütün səfillər yığılıb
Yenə Qavroşun başına.
Bəs o kimdi göydən baxdı
Baxdı...baxdı... yoxa çıxdı.
Bir şimşək də güllə çaxdı
Yağan yağışın başına.
Bu sevgim də daşa dəydi
Daş düşsün daşın başına!
Sevgi ən axırda ölür
Yəqin sən də gedəcəksən
Hamının getdiyi yerə.
Mən öz yerimə sadiqəm,
Necə ki, sadiq olurlar,
Ağaclar bitdiyi yerə.
…uzun ömür, can sağlığı.
Bağışla bu uşaqlığı.
Ayrılmaqçün gəl görüşə
Sevginin itdiyi yerə.
Koram, gözüm əllərimdi
…ümidlərdən tuta-tuta,
Arxanca gəlib çıxmışam
Məni tərk etdiyin yerə -
Hamının getdiyi yerə.
Başsağlığısız
Atam öldü…
Heç bir saat dayanmadı,
Heç bir lampa sönmədi,
Heç bir ad əksilmədi,
Heç bir quyu qurumadı,
Heç bir nərdivan aşağı enmədi,
heç bir pul məni sevmədi,
heç bir yol geri dönmədi,
heç bir ümid onunla ölmədi…
Çox üzgünəm,
Düzü, heç birindən bunu gözləməzdim…
Şəkil
Evdə təkəm,
şəkilinə baxıram
Zəng eləyir arvadımın xalası…
Yağış yağır çəkdirdiyin şəkildə
Bir it də var,
arsız həyət tulası
Yağış yağır çəkdirdiyin şəkildə
Hətta bir az külək əsir, sazaqlı
Sol yanında hüznlü bir uzaq var
Şəkillərdə yaxşı düşür uzaqlıq
Bir kişi də keçir arxa tərəfdən
Heç baxmırsan,
gözün elə məndədir
Həyata bax, necə gözəl yalandı
Gecə keçir,
ömür qalır,
gün gedir
O kişidən mənim gözüm su içmir
O kişini tanımırıq sən, ya mən.
O kişini evdən qova bilmirəm
Neçə ildir, bizdə qalır şəkilnən
Gecə hərdən hürür həyət tulası
- Ay it! Ay it!
Çımxırıram şəkilə
Bu şəkildə özündən də gözəlsən
Necə edim bu şəkilə çəkiləm?
Bir uşaq da bərk-bərk tutub əlindən
Sağın uşaq,
sol tərəfin uzaqlıq
Mən bilirəm,
şəkillərə çəkilib
Qocalıqdan daldalanır uşaqlıq
Bilirəm ki, yorulmusan şəkildə
Necə alım əlindəki səbəti
Necə öpüm yanındakı uşağı
Necə qovum
o kişini, o iti
Necə qovum,
kişi bəlkə ərindir
Uşaq sizin,
it də evin tulası
Evdə təkəm,
şəkilinə baxıram
Zəng eləyir arvadımın xalası.
kulis.az