Azərbaycanda koronavirusa yoluxanların sayı artmaqda davam edir. Bu günə qədər ölkədə xəstəxanalarda müalicə alan 3.708 nəfər COVID-19 xəstəsi var , 102 nəfər isə ölüb.
Vəziyyətin ciddiliyinə baxmayaraq, əksər vətəndaşlar həkimlərin tövsiyələrini qulaqardına vururlar, hətta ictimai yerlərdə maska taxmırlar və sosial məsafəni müşahidə etmirlər, virusun təhlükəsinin çox şişirdildiyini düşünürlər. Bəli, həqiqətən, koronavirusdan ölüm nisbəti bəzi digər yoluxucu xəstəliklərə nisbətən bir qədər aşağıdır.
Lakin virusun əsas təhlükəsi yüksək yoluxucu olması və sürətlə yayılmasıdır. Yəni dərhal çox sayda xəstəni xəstəxanaya yerləşdirmə tələb olunur və bu da səhiyyə sistemini iflic edir. Hər gün Səhiyyə Nazirliyi koronavirus xəstələrini müalicə etmək üçün getdikcə daha çox tibbi xəstəxana ayırmalı olur. Bu gün, məsələn, Gömrükçülərin Mərkəzi Xəstəxanasında COVID-19 infeksiyasına yoluxmuş xəstələrlə yenidən profilaktika aparıldığı məlum olub. Yalnız koronavirusdan müalicə üçün verilən xəstəxanaların ümumi sayı artıq 30-a çatıb.
Bu, Azərbaycan üçün çoxdur, çünki insanlar digər xəstəliklərdən də əziyyət çəkir və onların da müalicə olunması lazımdır. Adi xəstələr üçün tibb müəssisələrinin azalması həm səhiyyə sisteminə, həm də əhaliyə ağır təsir göstərəcək. Xəstəxanadan kənar həkimlər üçün çətin olacaq. Qəbul qaydaları pandemiya səbəbindən daha da mürəkkəbləşib və vaxtında koronavirus səbəbindən başqa həyatı hər hansısa xəstəlikdən təhlükə altında qalan insanlara yardım göstərə bilmək çətinləşib. Bu da artıq baş verir...
Bakı sakini Viktor Şapoşnikov özünün "Facebook" səhifəsində ailəsində baş verən faciədən danışıb. Ağır xəstə olan qayınanası həkimlərin köməyini gözləyə bilməyib...
“Qayınanama əməliyyat olunmayan meningioma diaqnozu qoyulub, lakin vəziyyəti daha yüngül və sabit idi. Çərşənbə axşamı onun vəziyyəti qəfldən pisləşib, əvvəl də belə olub. Ancaq iyunun 4-ü səhər təcili yardım çağırmaq lazım olub- xəstə artıq tamamilə ağırlaşıb və özümüzün harasa getmək üçün heç cürə imkanımız yox idi.
Zəng etdik, həkimlər gəldi, ancaq aşağı (o vaxtlar 37.2) bir temperaturun olduğunu bildik, təcili yardım maşını isə çıxıb getdi. Dedilər - koronavirus xəstəsini qəbul edən komandanı çağırmaq lazımdır. Zəng etdik, gəlib analiz götürdülər. Dedilər ki, rayon klinikasına özümüz getməliyik, müraciət vərəqəsi götürməliyik, yenidən təcili yardım çağırıb bizi qəbul edə biləcək bir xəstəxana tapmağa çalışmalıyıq. "Tapsanız, təcili yardım aparacaq" dedilər.
Klinikaya getdik, həkimlər indi evlərə getməyin qadağan olunduğunu söylədilər və heç kim müraciət vərəqəsi vermədi. Mənə təcili yardım çağırmağa davam etməyimi məsləhət gördülər, belə hallarda klinikanın yox, onların cavab verməli olduqlarını bildirdilər. Başqa sözlə desək, beləcə bizi yola verdilər.
Getməyə heç bir yer yoxdur, yenidən təcili yardım çağırmağa başladıq. Əvvəlcə həkimləri bizə göndərmək istəmədilər, amma sonra birtəhər göndərdilər.
Təcili yardım gəldi, cümə axşamı günün yarısı idi. Xəstəmizin temperaturu artıq 38-dən yuxarı qalxmışdı, ağır dehidrasiya başladı, o nə yeyə, nə də içə bilmədi. Bu yeni təcili yardımın həkimləri heç bir şey edə bilmədiklərini, COVİD-19 üçün analiz olmadan xəstəxanaya aparmağın mümkün olmadığını, hətta götürülsə də, onlar heç bir yerə apara bilməyəcəklərini söylədilər. Temperaturun aşağı salınması üçün reseptə analgin-dimedrolun iynəsini yazdılar, lakin bizim təkidimizlə analgin-dimedrolun iynəsini özləri də vurub getdilər.
Aptekə gedib damcı üçün lazım olanları aldıq. Bir tanış həkim gəldi və damcını qoşmağa kömək etdi. Xəstə bir az yaxşılaşdı. Səhərə qədər COVİD testinin cavabını gözlədik.
Cümə günü səhər anladıq ki, sadəcə oturub gözləmək olmaz və yenidən təcili yardımı çağırdıq. İlk zəngi 5 iyun cümə günü saat 11:17-də etdik. Çağırış qəbul edildi, amma dedilər ki, temperaturun olması səbəbindən yenidən koronavirus üçün təyin olunan briqada göndərməlidirlər. Gözlədik, amma heç kim gəlmədi. Hər yarım saatda və ya bir saat ərzində zəng etdik, cavab verdilər ki, zəng qəbul edildi, gözləyin, gəlsinlər.
Özümüz damcını qoymağa davam etdik. Analgin-dimedrol inyeksiyası temperaturu ümumiyyətlə aşağı salmadı, bir tanış həkimin tövsiyəsi ilə damcı vasitəsilə infulgan əlavə etdik, amma bu da kömək etmədi. Eyni zamanda, damcılardan Ringer deksametazonla (şiş üçün adi müalicə) vuruldu.
Bu müddətdə təcili yardıma çağırışlarımız 6 və ya 7 dəfə oldu. Axşam saatlarında onları gözləməyin faydasız olduğunu başa düşdük, tanış vasitəsi ilə simptomlara görə başqa dərman təyin edən bir həkim tapdıq. Bəli, demək olar ki, unutdum - bütün bu müddətdə özəl klinikalarla danışıqlar aparmağa çalışdıq, ancaq dövlət xəstəxanalarından fərqli olaraq belə xəstələri qəbul etməyə borclu olmadıqlarını bildirdilər.
Cümə axşamı aptekləri gəzdim (bütün bu günlər kimi), yeni dərmanları aldım, amma evə çatanda hər şeyin çox gec olduğu aydın oldu. İyunun 6-da gecə saat 2:24-də o vəfat etdi. Cümə günü səhər təcili yardımın ilk çağırışından 15 saat 7 dəqiqə keçdi.
Təcili yardım maşınını çağırdıq ki, ölüm şəhadətnaməsini alaq, mənə dedilər: "Allah rəhmət eləsin", siz bu gün zəng etdiniz? Sizin çağırışa gəlmədilər?""
Təcili yardım ölüm faktını təsdiq etmək üçün çağırışdan 40-50 dəqiqə sonra gəldi.
Koronavirusa mənfi cavab testindən təxminən üç gün yarım sonra və analizdən iki gün yarım sonra, öləndən sonra gəldilər". /Virtualaz.org
Vəziyyətin ciddiliyinə baxmayaraq, əksər vətəndaşlar həkimlərin tövsiyələrini qulaqardına vururlar, hətta ictimai yerlərdə maska taxmırlar və sosial məsafəni müşahidə etmirlər, virusun təhlükəsinin çox şişirdildiyini düşünürlər. Bəli, həqiqətən, koronavirusdan ölüm nisbəti bəzi digər yoluxucu xəstəliklərə nisbətən bir qədər aşağıdır.
Lakin virusun əsas təhlükəsi yüksək yoluxucu olması və sürətlə yayılmasıdır. Yəni dərhal çox sayda xəstəni xəstəxanaya yerləşdirmə tələb olunur və bu da səhiyyə sistemini iflic edir. Hər gün Səhiyyə Nazirliyi koronavirus xəstələrini müalicə etmək üçün getdikcə daha çox tibbi xəstəxana ayırmalı olur. Bu gün, məsələn, Gömrükçülərin Mərkəzi Xəstəxanasında COVID-19 infeksiyasına yoluxmuş xəstələrlə yenidən profilaktika aparıldığı məlum olub. Yalnız koronavirusdan müalicə üçün verilən xəstəxanaların ümumi sayı artıq 30-a çatıb.
Bu, Azərbaycan üçün çoxdur, çünki insanlar digər xəstəliklərdən də əziyyət çəkir və onların da müalicə olunması lazımdır. Adi xəstələr üçün tibb müəssisələrinin azalması həm səhiyyə sisteminə, həm də əhaliyə ağır təsir göstərəcək. Xəstəxanadan kənar həkimlər üçün çətin olacaq. Qəbul qaydaları pandemiya səbəbindən daha da mürəkkəbləşib və vaxtında koronavirus səbəbindən başqa həyatı hər hansısa xəstəlikdən təhlükə altında qalan insanlara yardım göstərə bilmək çətinləşib. Bu da artıq baş verir...
Bakı sakini Viktor Şapoşnikov özünün "Facebook" səhifəsində ailəsində baş verən faciədən danışıb. Ağır xəstə olan qayınanası həkimlərin köməyini gözləyə bilməyib...
“Qayınanama əməliyyat olunmayan meningioma diaqnozu qoyulub, lakin vəziyyəti daha yüngül və sabit idi. Çərşənbə axşamı onun vəziyyəti qəfldən pisləşib, əvvəl də belə olub. Ancaq iyunun 4-ü səhər təcili yardım çağırmaq lazım olub- xəstə artıq tamamilə ağırlaşıb və özümüzün harasa getmək üçün heç cürə imkanımız yox idi.
Zəng etdik, həkimlər gəldi, ancaq aşağı (o vaxtlar 37.2) bir temperaturun olduğunu bildik, təcili yardım maşını isə çıxıb getdi. Dedilər - koronavirus xəstəsini qəbul edən komandanı çağırmaq lazımdır. Zəng etdik, gəlib analiz götürdülər. Dedilər ki, rayon klinikasına özümüz getməliyik, müraciət vərəqəsi götürməliyik, yenidən təcili yardım çağırıb bizi qəbul edə biləcək bir xəstəxana tapmağa çalışmalıyıq. "Tapsanız, təcili yardım aparacaq" dedilər.
Klinikaya getdik, həkimlər indi evlərə getməyin qadağan olunduğunu söylədilər və heç kim müraciət vərəqəsi vermədi. Mənə təcili yardım çağırmağa davam etməyimi məsləhət gördülər, belə hallarda klinikanın yox, onların cavab verməli olduqlarını bildirdilər. Başqa sözlə desək, beləcə bizi yola verdilər.
Getməyə heç bir yer yoxdur, yenidən təcili yardım çağırmağa başladıq. Əvvəlcə həkimləri bizə göndərmək istəmədilər, amma sonra birtəhər göndərdilər.
Təcili yardım gəldi, cümə axşamı günün yarısı idi. Xəstəmizin temperaturu artıq 38-dən yuxarı qalxmışdı, ağır dehidrasiya başladı, o nə yeyə, nə də içə bilmədi. Bu yeni təcili yardımın həkimləri heç bir şey edə bilmədiklərini, COVİD-19 üçün analiz olmadan xəstəxanaya aparmağın mümkün olmadığını, hətta götürülsə də, onlar heç bir yerə apara bilməyəcəklərini söylədilər. Temperaturun aşağı salınması üçün reseptə analgin-dimedrolun iynəsini yazdılar, lakin bizim təkidimizlə analgin-dimedrolun iynəsini özləri də vurub getdilər.
Aptekə gedib damcı üçün lazım olanları aldıq. Bir tanış həkim gəldi və damcını qoşmağa kömək etdi. Xəstə bir az yaxşılaşdı. Səhərə qədər COVİD testinin cavabını gözlədik.
Cümə günü səhər anladıq ki, sadəcə oturub gözləmək olmaz və yenidən təcili yardımı çağırdıq. İlk zəngi 5 iyun cümə günü saat 11:17-də etdik. Çağırış qəbul edildi, amma dedilər ki, temperaturun olması səbəbindən yenidən koronavirus üçün təyin olunan briqada göndərməlidirlər. Gözlədik, amma heç kim gəlmədi. Hər yarım saatda və ya bir saat ərzində zəng etdik, cavab verdilər ki, zəng qəbul edildi, gözləyin, gəlsinlər.
Özümüz damcını qoymağa davam etdik. Analgin-dimedrol inyeksiyası temperaturu ümumiyyətlə aşağı salmadı, bir tanış həkimin tövsiyəsi ilə damcı vasitəsilə infulgan əlavə etdik, amma bu da kömək etmədi. Eyni zamanda, damcılardan Ringer deksametazonla (şiş üçün adi müalicə) vuruldu.
Bu müddətdə təcili yardıma çağırışlarımız 6 və ya 7 dəfə oldu. Axşam saatlarında onları gözləməyin faydasız olduğunu başa düşdük, tanış vasitəsi ilə simptomlara görə başqa dərman təyin edən bir həkim tapdıq. Bəli, demək olar ki, unutdum - bütün bu müddətdə özəl klinikalarla danışıqlar aparmağa çalışdıq, ancaq dövlət xəstəxanalarından fərqli olaraq belə xəstələri qəbul etməyə borclu olmadıqlarını bildirdilər.
Cümə axşamı aptekləri gəzdim (bütün bu günlər kimi), yeni dərmanları aldım, amma evə çatanda hər şeyin çox gec olduğu aydın oldu. İyunun 6-da gecə saat 2:24-də o vəfat etdi. Cümə günü səhər təcili yardımın ilk çağırışından 15 saat 7 dəqiqə keçdi.
Təcili yardım maşınını çağırdıq ki, ölüm şəhadətnaməsini alaq, mənə dedilər: "Allah rəhmət eləsin", siz bu gün zəng etdiniz? Sizin çağırışa gəlmədilər?""
Təcili yardım ölüm faktını təsdiq etmək üçün çağırışdan 40-50 dəqiqə sonra gəldi.
Koronavirusa mənfi cavab testindən təxminən üç gün yarım sonra və analizdən iki gün yarım sonra, öləndən sonra gəldilər". /Virtualaz.org