Əcdadların xatirəsi hər şeydən qiymətlidir və ya Qazağın işğaldan azad edilmiş kəndlərini xarabalığa çevirən kimdir?
Keçən əsrin dahi siyasətçilərindən olan Uinston Çörçill aforizm sayıla biləcək bir ifadə işlədib: “Həqiqət şalvarını geyinənə qədər yalan dünyanın yarısını gəzməyi bacarır”.
Bununla belə, hətta parlaq siyasətçinin müdrik sözlərini müəyyən məsələlərdə dərdin dərmanı hesab etmək olmaz. Artıq 21-ci əsrin başlamasından 24 il keçir. Yeni əsr isə, müvafiq olaraq, Çörçillin fikirlərini yeni dövr prizmasından yenidən nəzərdən keçirməyi tələb edir. Və sevindirici olan odur ki, Azərbaycan bu kontekstdə müəyyən və əhəmiyyətli düzəlişlər edib.
Bəli, mən mübahisə etmirəm ki, bizim dost olmayan qonşularımız illərdir Qarabağ məsələsində yalanları ilə dünyanın yarısını dolaşıblar. Hətta deyərdim ki, demək olar, bütün dünyanı.
Amma Azərbaycan həqiqəti də şalvarını elə-belə geyinmədi. Yalançıları və onların himayədarlarını çoxdan gözlənilən sürpriz gözləyirdi: 2020-ci ilin sentyabr-noyabr aylarında atılan top atəşi.
Bəli, həm 44 günlük müharibədən sonra, həm də 2023-cü ilin sentyabrında keçirilən antiterror əməliyyatından sonra haylar var gücü ilə gücəndilər, fransızlara, amerikalılara, ruslara və başqalarına üz tutdular. Nəticədə, pul boş yerə xərcləndi, çünki Bakı təkcə güclü deyil, həm də haqlı idi.
Son zamanlar Nikol Paşinyan hökuməti, zahirən zamanın dəyişdiyini anlayaraq, regionda baş verən geosiyasi dəyişikliklərə rasional yanaşmanın başlanğıcını göstərir. Qazax rayonunun 4 kəndinin azad edildiyi sərhədin delimitasiyası prosesinin ilkin mərhələsi də buna sübutdur.
Onların nə qədər səmimi olub-olmadığını zaman göstərəcək. Amma Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh müqaviləsinin imzalanması perspektivinə erməni mediasının necə reaksiya verdiyi bu gün artıq adi gözlə görünür.
Erməni jurnalistləri bugünlərdə sarkazmsız yanaşılması mümkün olmayan xəbərlər yaydılar. Belə ki, Ermənistanın “news.am” agentliyi yazır: “Mayın 28-də Azərbaycan Dövlət Sərhəd Xidməti qeyri-adi tələskənliklə mətbuat nümayəndələri üçün tur təşkil edib. Turun başlanmasından bir neçə saatdan az vaxt keçib və Azərbaycan mediası artıq “erməni vandalizmi haqqında” məlumat verir, “Biz ermənilərin törətdiyi vandalizmi, kənddə dağıdılmış evləri öz gözlərimizlə gördük”, deyirlər”.
Arxa planda erməni jurnalistlər bildirirlər ki, sovet dövründə Ermənistan SSR ərazisində azərbaycanlılar yaşayıblar və söhbət hələ 90-cı illərdə Azərbaycanın özü tərəfindən dağıdılmış sərhəd zolağındakı evlərdən gedir. Nəşr qeyd edir ki, “təcavüz törədən Azərbaycan indi Ermənistanı öz cinayətlərində ittiham edir”.
Bu hissəni yaxşı yadınızda saxlayın. Saxladınız? İndi gəlin bir həftə ərzində yaxın keçmişə ekskursiya edək və eyni “news.am” saytından xəbərləri oxuyaq:
“Kirants kəndində vəziyyət gərgindir. Əmlakı və torpaq sahələri “demarkasiya” nəticəsində düşmənə keçəcək sakinlər onları yandırıb məhv edirlər. Alnının təri ilə qazandıqlarını türklərə buraxmayacağını deyən Kırantsadakı mağaza sahibi malını yandırmağa çalışsa da, bir hissəsini yandırsa da, digərini etməyə vaxt tapmayıb: polis və yanğınsöndürən maşını dayandırıb. Kənddə fəaliyyət göstərən işaişə məntəqəsi də dağıdılır. Sakinlərə bildirilib ki, düşmənə təhvil vermək üçün bir gün ərzində ərazini boşaltmalıdırlar”.
Nə deyim, bizim erməni həmkarlar, jarqona görə üzr istəyirəm, tamamilə çaşıblar. Onlar nəinki “doğruluqları” üçün heç olmasa, bəzi dəlillər gətirə bilmədilər, hətta öz yalanlarının ifrazatında tamamilə qərq oldular.
Mən təbii, başa düşürəm ki, Ermənistanda müəyyən dairələr direktiv veriblər (təbii ki, pulsuz deyil), amma heç olmasa onlar öz xəbərlərini “darayıb” çıxara bilərdi.
Üstəlik, bir-iki il əvvəl ermənilərin Laçın rayonundan “qürurla getməsi” ssenarisini müşahidə etmişiksə, 90-cı illərə istinad edərək Azərbaycanı necə qınamaq olar? O gediş heç bir fantaziyasız və monoton idi. Evləri və mülkləri yandırdılar, “düşmənə” heç nə qoymadılar.
Lakin azərbaycanlıların hayların başına gətirdikləri bütün “bəlalara” baxmayaraq, onların əcdadlarının ermənilərin genetik koduna xas olan bütün gözəl mədəni irsinə olan ehtirası sönmədi. Odur ki, onlar hətta unitazları da özləri ilə apardılar. Əcdadların xatirəsi hər şeydən qiymətlidir axı...