Çər. axşamı   8 sentyabr 2020   22:48:20  

Sevgisinə görə Amerikanı satan diplomat xanım – sonda Annabel Byukar həyatındakı hər şeyi itirib



Bütün ölkələrdə xüsusi xidmət orqanları əməkdaşlarının əsas fəaliyyət istiqamətlərindən biri də qarşı tərəf haqqında informasiyalar toplamaq olub ki, bu məqsədlə onlar əsasən “verbovka” metodundan istifadə ediblər.

 Yəni, xarici ölkə vətəndaşları fərqli üsullarla əməkdaşlığa cəlb olunublar. SSRİ-də DTK (“NKVD”, DTN) bu üsuldan geniş istifadə edib.
1946-cı ildə Annabel Byukar ABŞ-ın SSRİ-dəki səfirliyinə katib təyin ediləndə diplomat xanım sovet kəşfiyyatçılarının hədəfinə düşüb. Məsələnin “maraqlı” tərəfi ondan ibarət olub ki, Annabel Byukar bu vəzifəyə qədər ABŞ-ın Strateji Xidmətlər İdarəsində (sonralar Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi) xidmət edib.
Annabel Byukar səfirlikdə informasiya təminatı sahəsinə cavabdehlik daşıyıb. SSRİ-nin xüsusi xidmət orqanlarının əməkdaşları bütün vasitələrə əl ataraq cazibədar xanımı əməkdaşlığa cəlb etməyə cəhd ediblər. Nəhayət, bu cəhdlərin biri uğurlu alınıb.

SSRİ Dövlət Təhlükəsizliyi Nazirliyinin 2-ci Baş İdarəsinin rəis müavini general-leytenant Leonid Rayxman amerikalı diplomatı “ələ keçirmək” üçün çox “incə” tələ qurub. O, bu məqsədlə mövcud dövrün tanınmış sənətkarı, Moskva Opera Teatrının solisti, görkəmcə çox yaraşıqlı olan Konstantin Lapşini bu işə cəlb edib. Konstantin Lapşin hələ 1940-cı ildən, “NKVD” dövründən xüsusi xidmət orqanları ilə əməkdaşlıq edib.
Beləliklə, əvvəlcə Annabel Byukarın hansı məkanlarda istirahət etdiyi, əyləndiyi yerlər müəyyənləşdirilib. Məlum olub ki, amerikalı diplomat daha çox “Metropol” mehmanxanasının restoranında olur. Konstantin Lapşin işindən bir müddət ayrılaraq həmin restorana “ezam” edilib və restoranın solisti qismində çalışıb.
Bir neçə gündən sonra Lapşin Annabel Byukarın diqqətini cəlb edib. Daha dəqiq ifadə etsək, solist xanım diplomatın ürəyini ələ almağı bacarıb. Çox keçməmiş münasibətlər o qədər ciddiləşib ki, Annabel Byukar diplomatik statusunu unuduraq sovet vətəndaşı ilə ailə qurmağa qərar verib.
Artıq 1947-ci ildə Annabel Byukar vəzifəsindən azad olunmaq üçün yuxarı instansiyalara müraciət etdikdən sonra Lapşinlə rəsmi nikaha girib və SSRİ-dən siyasi sığınacaq alıb.  Sözsüz ki, bu nikah ABŞ rəsmiləri üçün gözlənilməz olub və onlarda böyük narahatlıq yaradıb.

Nikahdan sonra Annabel Byukara xüsusi xidmət orqanları ilə əməkdaşlıq təklif edilib. O, öz sevgisi naminə bu təklifi dərhal qəbul edib.
Qısa bir zamanda Annabel Byukar kommunist təbliğatının silahına çevrilib. O, SSRİ-nin ABŞ və İngiltərə üçün hazırladığı radioproqramların diktoru kimi fəaliyyət göstərib. Onun səsi ilə yayılan mətnlərin arasında aşağıdakı ifadələr qarşı tərəfin qıcığına daha çox səbəb olub:
“SSRİ-də dünyanın sülh atmosferi hökm sürür. Başqa dövlətlər silahlandığı, hərbi gərginlik yaratdığı halda Sovet İttifaqındakı sakitlik, sosial rifah insanları xoşbəxt gələcəyə səsləyir. Bu ölkədə hamı bərabərdir, hamı eyni hüquqa malikdir. Dünyanın gələcəyi SSRİ ilə bağlıdır...”
1949-cu ildə “Literaturnaya qazeta”nın nəşriyyatında Annabel Byukarın “Amerika diplomatları haqqında həqiqət”, adlı kitabı işıq üzü görüb. Kitab bir neçə dilə tərcümə olunaraq Avropa ölkələrində də çap olunub. Kitabda ABŞ-ın SSRİ-dəki səfirliyinin əməkdaşları haqqında yazılar daha çox yer alıb, müəllif onları antisovet fəaliyyətdə ittiham edərək iyrənc məxluqlara bənzədib. Sonralar öz açıqlamalarında Annabel Byukar kitabın DTK əməkdaşları tərəfindən yazıldığını, onun adı ilə təqdim olunduğunu bildirib.

1951-ci ildə tanınmış sovet rejissoru Aleksandr Dovjenko Kreml tərəfindən təcili göstəriş alıb. Göstərişə görə o, “Amerika diplomatları haqqında həqiqət” kitabının əsasında “Əlvida, Amerika” filmini çəkməyə başlayıb. Ancaq filmin çəkilişi  sona çatmayıb. Şəxsən Stalinin göstərişi ilə çəkilişlər dayandırılıb. Sovet liderinin hansı səbəbdən bu addımı atdığı bu günə qədər də tam məlum deyil. Bəzi versiyalara görə ABŞ-la SSRİ arasında münasibətlərin daha da gərginləşməməsi üçün filmin istehsalı dayandırılıb. Həmin film yalnız 1996-cı ildə bərpa olunaraq kütləvi nümayişə buraxılıb.
Annabel Byukara ABŞ-dan dəfələrlə geri dönmək təklifi gəlib. O, bu təkliflərin hamısını rədd edib. Xüsusilə cütlüyün 1948-ci ildə oğul övladları dünyaya gəldikdən sonra amerikalı diplomat Moskvada qalmağa birdəfəlik qərar verib.
Ömrünün son illərini Annabel Byukar ağrılar içərisində yaşayıb. 1990-cı ildə oğlu avtomobil qəzasında ölüb. Çox keçməmiş həyat yoldaşı da vəfat edib.
1996-cı ildə “Əlvida, Amerika” filmi nümayişə buraxılanda Annabel Byukara buna ciddi şəkildə etirazını bildirib və ilk dəfə SSRİ-də qalmağında böyük səhvə yol verdiyini etiraf edib. Bu etiraflar isə gecikmiş etiraflar olub.
Beləliklə, bir sevginin sayəsində Amerikanın sirlərini sovet xüsusi xidmət orqanlarına satan diplomat xanım ömrünün son illərində hər şeyi itirib, həyat yoldaşını da, oğlunu da, vətənini də. O, 1998-ci ildə Moskvada vəfat edib





Copyright © 2013 - 2021
Bütün hüquqlar qorunur.
MATERİALLARDAN İSTİFADƏ EDƏRKƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!
Şikayət və təkliflərinizi qeyd edə bilərsiniz.
Created: Webmedia.az
Baş redaktor: Zahir Amanov
Tel: +99450(70)3227523
Email: [email protected]
Ünvan: Masallı rayonu, S. Vurğun küç.10