Onların hansının özü və övladı təyyarəçidir
Həm 2-ci, həm 1-ci Qarabağ savaşında Masallı igidləri də fədakarlıqla döyüşmüş, 200-dən artıq şəhid vermiş, yüzlərlə həmvətənimiz yaralanmışdır.
Bəs onların sırasında neçə nəfər Milli Qəhrəman adına layiq görülmüşdür.
Əksər masallılar 3 qəhrəmanın adını çəkir – polis işçisi olmuş Əfsanəvi qəhrəman kimi tanınan sərçuvarlı Səfaralı Qurban oğlu Məmmədov, Xıldan (o da polis işçisi olub) Hüseynov Elşad Eynulla oğlu bu fəxri ada layiq görülən öncüllər sırasında olub.
Təzə Alvadılı Əhədov Elşad Saday oğlu isə ölümündən sonra “Azərbaycan Bayrağı” ordeni ilə təltif olunub, daha sonra isə "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adına layiq görülüb.
Lakin sonradan bəlli olub ki, Masallı ilə bağlı olan Milli Qəhrəmanların sayı 3 yox 5 olduğu bəlli olub. Onlardan biri Masallıda anadan olsa da, əslən masallılı deyil. Polis işçisi olan atası Masallıda çalışarkən burada anadan olub, digər qəhrəmanımız isə əslən Masallıdan olsa da, atasının iş yeri ilə bağlı Bakıya köçüb və orada anadan olub.
Sonuncu 2 qəhrəman haqqında oxucularımız kifayət qədər məlumatlı olmadığı üçün onların həyat yolunu sizə bir qədər ətraflı tanış etmək istəyirik.
Masallı əsilli bakılı qəhrəman
Qəhrəmanımız Rasimin babası İbrahimov Yəhya Masallı rayonunun, Təklə Ərazi Dairəsinin Mollahəsənli kəndində anadan olub. Uzun müddət Neft sahəsində işləmişdir. Onu da qeyd edək ki, bu ərazi vahidinin əhalisinin xeyli hissəsi neft sənayesində çalışıb və çalıır. O, 1949-cu ildə əfsanəvi neftçi Kovereçkin ilə birlikdə Çilov adasında neftin kəşfinin, quyuların qazılmasının, istehsalının təməlinin qoyulmasının banilərindən biridir.
Onun oğlu Səxavət də Masallı rayonunun Mollahəsənli kəndində anadan olub. Atasının yolunu davam etdirən Səxavət işi ilə əlaqədər Bakı şəhərinə köçür. Bir müddət Çilovda yerləşən qarajda sürücü işləyir. İşləyə-işləyə təhsilini davam etdirən Səxavət Rayon İcra Hakimiyyətinin Çilov qəsəbəsinin nümayəndəsi işləyib. Hazırda təqaüdçüdür.
İbrahimov Rasim Səxavət oğlu (Yəhya kişinin nəvəsi) 18 aprel 1962-ci ildə Bakı şəhəri, Əzizbəyov (indiki Xəzər ) rayonunun Çilov adasında anadan olub.
1969-cu ildə Bakı şəhəri 131 saylı tam orta məktəbin I sinfinə daxil olub, VIII sinfə kimi həmin məktəbdə oxuyub, 1977-ci ildə Cəmşid Naxçıvanski adına Hərbi Məktəbə daxil olub, 1979-cu ildə müvəffəqiyyətlə bitirib, təhsilini Bakı Ali Hərbi Ümumqoşun komandirləri Məktəbində davam etdirib.
Rasim Səxavət oğlu İbrahimov 1983-cu ildə təhsilini bitirdikdən sonra Almaniyaya hərbi qulluğa göndərilib.
Motoatıcı tağım komandiri müavini kimi xidmətə başlayır. 1988-ci ildə Azərbaycana qayıdır. Bir müddət Respublika Hərbi Komissarlığında çalışır, sonra Ağsu rayon Hərbi Komissarlığında müavin işləmışdir. Bu müddətdə paralel olaraq Saratov şəhərində 3 aylıq kursda oxuyur. Sonra Füzuli rayonunda Hərbi Komissar müavini işləyir. Hərbi xidmətlərinə görə mayor rütbəsinə layiq görülür.
1992-ci ilin iyun ayının 26-da I Vətən Müharibəsi dövründə Füzulinin Tuğ kəndi uğrunda döyüşə atılır. Tabor Tuğ kəndinə 5 km-ə qədər irəliləyir. Arxadan kömək gəlmədiyinə görə tabor mühasirəyə düşür. O, ayağından yaralansa da, döyüşə rəhbərliyi davam etdirir.
Ümidsiz vəziyyətdə qaldığından düşmən əlinə keçməmək üçün əl qumbarası ilə özünü həlak edir. Son sözü bu olur: “Azərbaycan zabiti heç vaxt düşmənə təslim olmayacaq”.
Azərbaycan Respublikasının Prezdentinin 16.09.1994-cü il tarixli fərmanı ilə ölümündən sonra ona Azərbaycan Milli Qəhrəmanı adı verilib. Təltifi Milli Qəhrəmanın anası İbrahimova Matəbə Ümummilli Lider, Heydər Əliyev şəxsən təqdim etmişdir.
Bakı Şəhər Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilmişdir.
Vaxtı ilə təhsil aldığı 131 saylı Tam orta məktəb onun adını daşıyır. Çilov adasında abidəsi ucaldılıb, onun adına xatirə bağı salınıb. Haqqında kitablar, məqalələr yazılmışdır.
Qəsəbənin keçmiş Çaparidze küçəsi hazırda həmyerlimiz Rasim İbrahimovun adını daşıyır.
Ailəli idi, 1 qızı, 1 oğlu var.
Oğlu İbrahimov Nizami bu gun atasının yolunu davam etdirir, hərbi təyyarəçidir. Qızı İbrahimova İnarə müəllimədir.
R.S. Məlumat üçün qeyd edək ki, hal-hazırda həmin qəsəbənin ərazi nümayəndəsi Rasimin əmisi nəvəsi İbrahimov İlham Xəmməd oğludur.
Milli Qəhrəman Səfa Fətulla oğlu Axundov
19 iyun 1958-ci ildə Masallı rayonunun Masallı şəhərində anadan olmuşdur. O vaxt atası Masallı polis şöbəsində çalışıb.
Atası iş yerini dəyişdiyi üçün İlk təhsilini Saatlı rayonunda almışdır, sonra ata yurdu Cəlilabad rayonuna köçdüklərindən təhsilini burada davam etdirmişdir.
Səfa uşaqlıq vaxtlarından təyyarəçi olmaq arzusunda idi, bu istəyi onu Bakı Aeroportuna gətirir. Daha sonra isə Orenburq Mülki Aviasiya Məktəbinə daxil olur. 1979-cu ildə bu məktəbi uğurla bitirərək Yevlax rayonundakı aeroportda pilot təyin edilir.
Evli idi. Həyatda iki oğlu yadigarı qalıb.
1987-ci ildə Riqada yaşayan Səfa erməni quldurlarının Azərbaycanın torpaqlarını işğal etməsinə biganə qalmayaraq Azərbaycana dönür. 1989-cu ildə Zabrat "Azal-aero" Aviaşirkətinə məxsus Mİ-8 vertolyotuna 2-ci pilot təyin olunur.
1992-ci il 28 yanvar Şuşaya iki uğurlu uçuş etmişdi. Yenidən Şuşa istiqamətində uçuş edərkən Xankəndi istiqamətindən atılan raket onun da idarə etdiyi helokopteri parçalayır. Üç heyət üzvü və 47 nəfər sərnişin faciəli surətdə həlak olur.
Azərbaycan Respublikası prezidentinin 25 noyabr 1992-ci il tarixli 337 saylı fərmanı ilə Axundov Səfa Fətulla oğluna ölümündən sonra "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adına layiq görülmüşdür.
Bakıda Şəhidlər xiyabanında dəfn edilib.
Cəlilabad şəhərinin mərkəzində onun büstü qoyulmuşdur.
Hazırladı: Ədalət Nemətov. “Tərəqqi” medallı