“Belarusun dövlət suverenliyini Moskvanın lehinə itirməsi məsələsi həll edilmiş hesab edilə bilər”
Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko bu yaxınlarda Rusiya jurnalistlərinə verdiyi açıqlamada, Belarusun "çökəcəyi" halda, növbədə Rusiyanın olacağını söylədi: “Rusiya elitası və rəhbərliyi ilə birlikdə hara gəldiyimizi bilirsinizmi? Bu gün Belarus dağılarsa, sonrakı ölkə Rusiya olacaq”.
“Hər şey qloballaşır və beynəlmiləlləşir. Zəngin Rusiyanın bunun öhdəsindən gələcəyini düşünürsənsə, səhv edirsən. Bir çox prezidentlə, həmçinin böyük dostumla (ona böyük qardaş deyirəm) - Putinlə danışdım, ona xəbərdarlıq etdim: buna müqavimət göstərmək olmaz. Çünki “Telegram” kanallarına necə müqavimət göstərirsiniz? Bu kanalları bloklamaq imkanınız varmı? Heç kim, hətta bütün bu şəbəkəni icad edənlərin belə, imkanı yoxdur. Amerikalılar. Orada nə baş verdiyini görürsünüz. Və “Telegram” kanallar orada aparıcı rol oynayır”, - o bildirdi.
“İnterneti dayandırın və sair... İnterneti bu gün bloklasanız da, Polşa vasitəsi ilə kanalları işləyəcək. Buna görə də rahatlaşmayın. Tezliklə, bəlkə də gözlənilmədən müəyyən siyasi hadisələr sizdə də cərəyan edəcək”, - Lukaşenko qeyd etdi.
Görəsən, o, nədən danışır? İki açıq versiya yada düşür: ya Putinə eyham vurur ki, Belarusdakı etiraz hərəkatını nəzarətdə saxlamaq həm də onun problemidir və bu halda iki dövlət arasındakı birlik müqaviləsinə uyğun olaraq, rus qoşunları dərhal Belarusa gəlməlidir, ya da Belarusdakı vəziyyət, həqiqətən, bir detonator rolunu oynamağa başladığı və Rusiyanın özündə də oxşar hadisələrə sövq etməyə qadir olması barədə xəbərdarlıq edir. Mövzuya dair siyasi müşahidəçilərin fikirlərini öyrənilib.
Rusiyalı politoloq, publisist, tarix elmləri doktoru, “North&Eastern Europe Research Political Center”ın rəhbəri Aleksandr Sıtin:
“Lukaşenkonın etirazların miqyasından və əslində Qərbin birbaşa təxribatı nəticəsində çoxvektorlu siyasətin çökməsindən qorxduğu aydındır. Lukaşenko üçün rus dünyasına, Rusiyaya və Putinə güzəştlər lehinə suverenliyini itirmək yolundan başqa bir şey qalmayıb. Buna görə, indi onun müxalifət və Qərblə münasibətlərin bütün mürəkkəbliyini Rusiyanın çiyinlərinə atmaq kimi böyük bir cazibəsi var. Amma Rusiya hakimiyyəti imperiya ambisiyalarını qardaş Belarus xalqının anşlüzü hesabına reallaşdırmaq imkanını əldən verməyəcək.
Mənim nəzərimə görə, Belarusun Moskvanın lehinə dövlət suverenliyini itirməsi məsələsi həll edilmiş hesab edilə bilər və Lukaşenkonun vəzifəsini qoruyub saxlamamasından asılı olmayaraq, anşlüz baş tutmuş hesab edilir. Lukaşenkonun Rusiyanın yaxınlaşan çöküşü ilə bağlı açıqlamasına gəldikdə, ehtimal ki, Putin rejiminə qarşı etirazların artdığını nəzərdə tutur. Lakin hazırda Rusiyada etiraz əhval-ruhiyyəsində artım yoxdur və yaxın gələcəkdə rus xalqının inqilabi potensialından danışmağı mənasız hesab edirəm”.
Almaniyalı professor, “WeltTrends” Beynəlxalq Siyasət İnstitutunun rəhbəri Aleksandr Rar:
“Lukaşenko nə edəcəyini bilmir. O anlayır ki, Avropa İttifaqı üçün heç vaxt arzuolunan şəxsə çevirilməyəcək. Amma Rusiyanın marağını da tam olaraq başa düşür. Bilir ki, Putin Belarusun Rusiya ilə vahid dövlətdə birləşməsini istəyir. Lukaşenko, həmçinin Belarusun gənc nəslinin dəstəyini əbədi itirdiyini görür. Hər şeyi instinktiv olaraq edəcək, amma onun addımları rasional deyil. Putinin onu xilas etməklə, həm də özünü xilas etdiyinə eyham vuraraq, Rusiya tərəfindən müdafiəyə ümid edir.
Ancaq Rusiya da yaxşı başa düşür ki, Lukaşenko Qərbdən təhlükə gəlmədiyinə əmin olan kimi, Moskvadan üz çevirə bilər. Qərb birbaşa müdaxilə etməsə, Rusiya da öz qoşunlarını və ya polis qüvvələrini etiraz edən belaruslulara qarşı istifadə etməyəcək. Moskva könüllü əsasda Belarusla "yenidən birləşmək" istəyirsə, Rusiya Belarus əhalisi ilə yaxşı münasibətlər saxlamalıdır. Belaruslular Rusiyaya “özləri getmək istəyən” krımlılar deyil. Onlar suverenliyə öyrəşiblər”.
ayna.az
Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko bu yaxınlarda Rusiya jurnalistlərinə verdiyi açıqlamada, Belarusun "çökəcəyi" halda, növbədə Rusiyanın olacağını söylədi: “Rusiya elitası və rəhbərliyi ilə birlikdə hara gəldiyimizi bilirsinizmi? Bu gün Belarus dağılarsa, sonrakı ölkə Rusiya olacaq”.
“Hər şey qloballaşır və beynəlmiləlləşir. Zəngin Rusiyanın bunun öhdəsindən gələcəyini düşünürsənsə, səhv edirsən. Bir çox prezidentlə, həmçinin böyük dostumla (ona böyük qardaş deyirəm) - Putinlə danışdım, ona xəbərdarlıq etdim: buna müqavimət göstərmək olmaz. Çünki “Telegram” kanallarına necə müqavimət göstərirsiniz? Bu kanalları bloklamaq imkanınız varmı? Heç kim, hətta bütün bu şəbəkəni icad edənlərin belə, imkanı yoxdur. Amerikalılar. Orada nə baş verdiyini görürsünüz. Və “Telegram” kanallar orada aparıcı rol oynayır”, - o bildirdi.
“İnterneti dayandırın və sair... İnterneti bu gün bloklasanız da, Polşa vasitəsi ilə kanalları işləyəcək. Buna görə də rahatlaşmayın. Tezliklə, bəlkə də gözlənilmədən müəyyən siyasi hadisələr sizdə də cərəyan edəcək”, - Lukaşenko qeyd etdi.
Görəsən, o, nədən danışır? İki açıq versiya yada düşür: ya Putinə eyham vurur ki, Belarusdakı etiraz hərəkatını nəzarətdə saxlamaq həm də onun problemidir və bu halda iki dövlət arasındakı birlik müqaviləsinə uyğun olaraq, rus qoşunları dərhal Belarusa gəlməlidir, ya da Belarusdakı vəziyyət, həqiqətən, bir detonator rolunu oynamağa başladığı və Rusiyanın özündə də oxşar hadisələrə sövq etməyə qadir olması barədə xəbərdarlıq edir. Mövzuya dair siyasi müşahidəçilərin fikirlərini öyrənilib.
Rusiyalı politoloq, publisist, tarix elmləri doktoru, “North&Eastern Europe Research Political Center”ın rəhbəri Aleksandr Sıtin:
“Lukaşenkonın etirazların miqyasından və əslində Qərbin birbaşa təxribatı nəticəsində çoxvektorlu siyasətin çökməsindən qorxduğu aydındır. Lukaşenko üçün rus dünyasına, Rusiyaya və Putinə güzəştlər lehinə suverenliyini itirmək yolundan başqa bir şey qalmayıb. Buna görə, indi onun müxalifət və Qərblə münasibətlərin bütün mürəkkəbliyini Rusiyanın çiyinlərinə atmaq kimi böyük bir cazibəsi var. Amma Rusiya hakimiyyəti imperiya ambisiyalarını qardaş Belarus xalqının anşlüzü hesabına reallaşdırmaq imkanını əldən verməyəcək.
Mənim nəzərimə görə, Belarusun Moskvanın lehinə dövlət suverenliyini itirməsi məsələsi həll edilmiş hesab edilə bilər və Lukaşenkonun vəzifəsini qoruyub saxlamamasından asılı olmayaraq, anşlüz baş tutmuş hesab edilir. Lukaşenkonun Rusiyanın yaxınlaşan çöküşü ilə bağlı açıqlamasına gəldikdə, ehtimal ki, Putin rejiminə qarşı etirazların artdığını nəzərdə tutur. Lakin hazırda Rusiyada etiraz əhval-ruhiyyəsində artım yoxdur və yaxın gələcəkdə rus xalqının inqilabi potensialından danışmağı mənasız hesab edirəm”.
Almaniyalı professor, “WeltTrends” Beynəlxalq Siyasət İnstitutunun rəhbəri Aleksandr Rar:
“Lukaşenko nə edəcəyini bilmir. O anlayır ki, Avropa İttifaqı üçün heç vaxt arzuolunan şəxsə çevirilməyəcək. Amma Rusiyanın marağını da tam olaraq başa düşür. Bilir ki, Putin Belarusun Rusiya ilə vahid dövlətdə birləşməsini istəyir. Lukaşenko, həmçinin Belarusun gənc nəslinin dəstəyini əbədi itirdiyini görür. Hər şeyi instinktiv olaraq edəcək, amma onun addımları rasional deyil. Putinin onu xilas etməklə, həm də özünü xilas etdiyinə eyham vuraraq, Rusiya tərəfindən müdafiəyə ümid edir.
Ancaq Rusiya da yaxşı başa düşür ki, Lukaşenko Qərbdən təhlükə gəlmədiyinə əmin olan kimi, Moskvadan üz çevirə bilər. Qərb birbaşa müdaxilə etməsə, Rusiya da öz qoşunlarını və ya polis qüvvələrini etiraz edən belaruslulara qarşı istifadə etməyəcək. Moskva könüllü əsasda Belarusla "yenidən birləşmək" istəyirsə, Rusiya Belarus əhalisi ilə yaxşı münasibətlər saxlamalıdır. Belaruslular Rusiyaya “özləri getmək istəyən” krımlılar deyil. Onlar suverenliyə öyrəşiblər”.
ayna.az