Kreml ölkəni bərbad günə qoyub, amma problemlərin kökünü başqa yerdə axtarırlar
Rusiyada tarixən belə olub ki, bu dövlətin bütün bəlalarına görə onlar “əcnəbiləri” və ya qeyri-rus millətlərin nümayəndələrini günahlandırmağa vərdiş ediblər. “Yəhudiləri vur, Rusiyanı xilas et” hayqırtıları fonunda Çar Rusiyasında yəhudi əhalinin yaşadığı yerlərdə qırğınlar həyata keçirilirdi. SSRİ-nin dağılmasından sonra isə müasir Rusiya Federasiyasında bütün problemləri azərbaycanlıların, gürcülərin, taciklərin, özbəklərin, qırğızların, qazaxların üzərinə yıxmaq adi hala çevrilib. Hansı ki, hətta rus filmlərində də onları “çurka” adlandırırlar.
Təbii ki, Rusiya “Kiyevi üç günə almaq” niyyəti ilə Ukraynaya genişmiqyaslı hərbi təcavüzə başlayandan sonra rus millətçilərin və şovinistlərin qəzəbinin “köpüklərinin” kimin üzərinə düşəcəyi aşkar idi. Təsəvvür etmək çətin deyildi ki, Kremlin əsas planlarının hərbi, siyasi və iqtisadi iflasa uğraması, hətta sülh dövründə də rusların “çurka” kimi təhqiramiz adlandırdıqları şəxslərin boynuna yıxılacaq.
Və belə də oldu. Sosial şəbəkələrdə özlərini “rus vətənpərvər” adlandıran saqqallı, hərbi geyimli səliqəsiz insanların hiddəti yayıldı – onlar qeyri-rusların Ukraynaya qarşı döyüşmək həvəsində olmamasına qəzəblənirlər. Sosial şəbəkələrdəki saqqallılar xatırlamırlar ki, bu, Rusiya tərəfindən təcavüzkar müharibədir və “qardaş” adlandırılan xalqa qarşı aparılır. Onların üzləri qəzəbdən qızarır, tüpürcək və qəzəb püskürürlər.
Gəlin davam edək. Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Mixail Matveyev açıq-aşkar rus millətçiləri ilə yanaşı oynayaraq sosial şəbəkələrdə “dolların bahalaşmasının səbəblərindən biri miqrantlardır” yazısını yazıb. Deyirlər ki, Rusiyada milyonlarla miqrant qazandıqlarını iqtisadiyyatımızdan çıxarır, öz vətənlərinə göndərirlər. Onun sözlərinə görə, bu transferlərin tam statistikası bir neçə ildir ki, bağlanıb, amma sızan xəbərlərdə deyirlər ki, bunlar böyük məbləğdə puldur.
“Məlumatlar dəyişir, lakin göründüyü kimi, Tacikistanın ÜDM-nin yarısı Rusiyadan (2023-cü il - 5,7 milyard dollar) köçürmələr hesabına formalaşır. Qırğızıstanda - üçdə biri, Özbəkistanda - 12-15%, Gürcüstanda 2 milyard dollardan çox köçürmə, Ermənistanda 3 milyard dollardan çox, Qazaxıstanda əhəmiyyətli dərəcədədir. Başqa sözlə, miqrantlar və onların Rusiyadakı diasporları hər il bizim banklardan on milyardlarla dollar alır, valyutaya tələbi və məzənnənin artımını süni şəkildə stimullaşdırır”, - deyə Matveyev bildirib.
Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının bu deputatı göstərdiyi ölkələrin vətəndaşlarının ağacdan pul qoparmadığını, zəhmətlə pul qazandıqlarını qeyd etməyi isə “unudur”. O, həmçinin son 70 ildən çox zaman ərzində Avropanın mərkəzində ən qanlı və amansız müharibəyə başlayandan sonra milyonlarla rusun müxtəlif ölkələrə, o cümlədən Matveyevin sadaladığı ölkələrə qaçdığını “xatırlamır”. Bu ruslar Azərbaycanda, Gürcüstanda, Ermənistanda, Qazaxıstanda, Özbəkistanda və başqa ölkələrdə pul qazanırlar və bu ölkələrin heç bir deputatı onları valyuta alıb Rusiya Federasiyasına göndərməkdə ittiham etməyə çalışmır.
Təbii ki, deputat Matveyev rus rublunun ucuzlaşmasının əsl səbəbinin nə olduğunu bilir. Bu, Rusiya rəhbərliyinin Ukraynaya qarşı apardığı müharibənin nəticəsidir. Rusiya Krımın ilhaqı və Ukraynanın Donetsk və Luqansk vilayətlərində separatizmin qızışdırılması ilə sakitləşməyib. Rusiya bütün Ukraynanı ələ keçirməyə çalışdı. O, uğur qazana bilmədi və bacarmayacaq. Eyni zamanda Ukraynaya qarşı müharibədə yüz minlərlə rus həlak olub və yaralanıb. Üstəlik, Qərb dövlətləri tərəfindən Rusiya Federasiyasına qarşı iqtisadi sanksiyalar tətbiq edilib.
Onlar çox idi. Sonuncunun və onların Rusiya iqtisadiyyatı üçün çox vacib olan “Qazprombank”a da təsir etməsi nəticəsində rublun növbəti devalvasiyası baş verdi. Artıq bu prosesi dayandırmaq mümkün deyil. Yeganə sual rublun yaxın bir neçə ayda nə vaxt və hansı nöqtəyə qədər ucuzlaşacağıdır. Niyə mən vəziyyətin bu inkişafına bu qədər arxayınam? Çünki gələn il Rusiya hərbi xərclərini cari illə müqayisədə 27% artırmaq niyyətindədir. Bu barədə “Bloomberg” agentliyi 2025-2027-ci illər üçün federal büdcə layihəsini öyrənərək yazır.
Müdafiə sektoruna xərclər 13,2 trilyon rubl təşkil etməlidir (bu il müdafiə büdcəsi 10,4 trilyondur ki, bu da Rusiyanın ümumi ÜDM-nin 6,2%-ni təşkil edir). Ümumilikdə, milli müdafiə və daxili təhlükəsizlik xərcləri ölkənin 2025-ci il üçün ümumi büdcəsinin təxminən 40%-ni təşkil edəcək. Bu, təhsil, səhiyyə, sosial xidmətlər və milli iqtisadiyyat üçün nəzərdə tutulan bütün vəsaitlərin cəmindən çoxdur.
Sadəcə olaraq, Kreml Ukraynaya qarşı qanlı və aqressiv müharibə adı altında rusları öz həyatlarını pisləşdirməyə məhkum edib. Ancaq Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının deputatları bu faktı açıq-aydın etiraf edə bilməzlər. Ona görə də onlar Rusiyanın bütün mövcud və gələcək problemlərini qasatabayterlərin “intriqaları” ilə “izah etməyə” çalışırlar. Bu yolda hətta rus filmlərində belə, “çurka” adlandırılanlara qarşı cəmiyyətdə süni nifrət hisslər aşılanır. Bütün bu isteriyanın sonda nəyə gətirib çıxara biləcəyini təsəvvür etmək də qorxuncdur.